Op dit moment zijn er een viertal nota’s die iets zeggen over het wonen voor bijzonder doelgroepen. De belangrijkste zijn het Stedelijk Kompas en Nota wonen. Daarnaast zijn er nog het beleidsplan maatschappelijke ondersteuning en het bestuursakkoord Samen aan de Slag. De nota wonen voor bijzondere doelgroepen omschrijft hoe er uitvoer kan worden gegeven aan deze nota’s. Dit resulteert in meerjarig woonprogramma, waarbij gekeken wordt naar de woonwensen, opbouw en advisering.

De reden waarom iemand tot een bijzondere doelgroep kan behoren is te onderscheiden in 9 punten. Een grote groep mensen(ongeveer 30 %) heeft te maken met twee of meer van die redenen. Dit noemt men een dubbele diagnose. Door te kijken naar de problemen die iemand heeft, kan men beter bepalen welke hulp en/of begeleiding iemand nodig heeft. Dat gebeurt nu te weinig. Hierdoor komt het voor dat mensen die bijvoorbeeld vanwege een verslaving in een behandelkliniek zit, terwijl verdere behandeling niet meer mogelijk is. Toch blijven die mensen daar zitten zodat een nieuwe instroom niet mogelijk is. Door deze uitbehandelde mensen in een beschermd wonen omgeving (hostel) onder te brengen kan die doorstroom wel plaatsvinden. Ook kan het zijn dat mensen in een opvang zitten, terwijl deze mensen met begeleiding best naar een begeleide vorm van zelfstandig wonen kunnen en tenslotte zelfs kunnen uitstromen naar een volledig zelfstandige woonvorm.

Daarom is er gekozen van een woonladder model waarin al deze woonvormen voorkomen. Bij beschermd wonen gaat het om een afgeschermde woonvorm waar bewoners wel een woon/zit en slaapkamer hebben, maar waar ook een ruimte is waar groepsbegeleiding wordt gegeven. Mensen die hier wonen zullen hier voor langere tijd verblijven en de uitstroom zal klein zijn. Het gaat om mensen met een dubbele diagnose waarvan men verwacht dat deze langere tijd aanwezig zal zijn.
Dan is er nog een woonvorm met intensieve begeleiding. Het gaat hier om bewoners die een woontraining krijgt en na maximaal 2 jaar uitstroomt naar een meer zelfstandige woonvorm.
Dit kan dan bijvoorbeeld een woonvorm zijn met lichte begeleiding. Het gaat hierbij om een zelfstandige woonvorm in de reguliere markt en dus niet meer in clustervorm zoals bij de andere woonvormen. Momenteel hebben de corporaties hier 50 woningen beschikbaar in de zogenaamde urgentie+ regeling. Dit aantal zal verhoogd worden naar 75 woningen. Daarna is het de bedoeling dat de bewoners een zelfstandige overeenkomst hebben met een corporatie. Dit is dan een andere woning dan een van de 75 woningen. Voor alle woonvormen geldt dat de privacy van de bewoners gegarandeerd wordt.

Door te kiezen voor deze woonladders hoopt men dat mensen niet op plekken verblijven waar geen begeleiding mogelijk is, zoals bij familie of vrienden, kraakpanden, opvang of zelfs op straat. Op dit moment zijn er wel woningen beschikbaar voor beschermd of begeleid wonen, maar dit aantal moet omhoog. Deze woningen maken nu deel uit van de ketenpartners zoals SMO (Sociaal Maatschappelijke Opvang ) en Novadic Kentron (verslavingszorg) die vallen onder begeleid wonen. Reinier van Arkel (psychische zorg) heeft een aantal woningen voor beschermd of intensieve begeleiding wonen (vooral in de Graafsewijk). Een aantal fracties heeft nog twijfels over cliënten met een psychische aandoening. Ze vragen hiervoor extra aandacht.

Het is de bedoeling dat er 2015 vijf hostels zijn voor beschermd wonen (150 mensen), 2 woon voorzieningen voor forensische psychiatrie (10 mensen waarvan 5 beschermd wonen en 5 intensief begeleid wonen), 5 woonvoorzieningen voor intensief begeleid wonen (75 mensen), 75 woningen voor licht begeleid wonen en 3 shortstay voorzieningen (90 mensen). De shortstay woningen zijn bedoeld voor de uitstroom die niet direct over een zelfstandige woning kunnen beschikken en is bedoeld voor maximaal 6 maanden. De uitbreiding van de capaciteit wordt gerealiseerd in twee fasen. Tot en met 2011 moet ongeveer de helft gerealiseerd zijn. Dan vindt ook een evaluatie plaats. In 2014 moet de hele uitbreiding zijn gerealiseerd.

Bij de uitbreiding zijn diverse partijen betrokken. De zorg- en welzijnsinstellingen zorgen voor de begeleiding. De kosten hiervoor komen vooral uit ZvW en AWBZ. De corporaties zorgen voor de zelfstandige woningen. 80 % zal gerealiseerd worden door corporaties uit ’s-Hertogenbosch, de overige 20 % zal door corporaties uit de regio gerealiseerd moeten worden.
De gemeente ziet toe op de uitvoering van de woonprogrammering. De gemeente voert verder bij beschermd wonen en intensief begeleid wonen de regie op de communicatie met wijken en buurten, de locatiekeuze en het omgevingsbeheer. Ten slotte spant de gemeente zich in om de sociaal-maatschappelijke begeleiding op alle treden te leveren, indien blijkt dat de kosten voor begeleiding niet kunnen worden vergoed uit de Zvw of de AWBZ. De gemeente heeft geen rol bij de exploitatie van de panden.
De WMO-adviesraad vraagt om een grotere rol van de cliënten. Het Centrum voor Trajectbegeleiding (CvTB)kan een rol spelen bij het leveren van maatwerk. In het CvBT werken sinds begin 2008 Reinier van Arkel groep, Novadic-Kentron, de SMO en Juvans nauw samen.

Een belangrijk punt is de communicatie naar buurten en wijken waar de opvang wordt gehuisvest. Dit is een taak die gemeente op zich neemt. De bedoeling is dat het aantal mensen dat in een bepaalde buurt of wijk wordt ondergebracht (maximaal 35 personen) beperkt blijft. De gemeente realiseert zich dat hoe meer mensen ergens onder worden gebracht, hoe groter het maatschappelijk verzet zal zijn. Daarnaast zal gemeente ook zorgen voor het omgevingsbeheer (toezicht op straat en dergelijke) zodat de leefbaarheid niet in het geding komt. Als onderdeel van de communicatie zal de gemeente een documentaire maken. Hiervoor zal waarschijnlijk de situatie in Utrecht worden genomen. Hier zijn al langer hostels en het proces om daar toe te komen kan als voorbeeld dienen voor ’s-Hertogenbosch. Daarnaast zal er gesproken worden met sleutelfiguren uit een wijk die dan kunnen meewerken aan de locatiekeuze. Ook zal er gebruik worden gemaakt van een externe adviseur die kennis heeft hoe je het realiseren van hostels kan begeleiden.

De eerste taak is om de hostels te realiseren. Voor de aanpak is apart plan gemaakt. Het is niet waarschijnlijk dat een dergelijk plan er ook komt voor de andere woonvormen. Voor de zomer wil de gemeente 2 locaties gevonden waar mogelijk een hostel kan komen. Daarvoor wordt in de hele stad gezocht behalve in binnenstad en de aandachtsgebieden (Bartjes/Eikendonk/Hofstad, Boschveld/Deuteren, Gestelse buurt, Haren/Donk/Reit, Hambaken en Orthen-Links). De binnenstad wordt uitgesloten vanwege het hoge aantal voorzieningen die er al zijn voor bijzondere doelgroepen. De aandachtsgebieden worden uitgesloten vanwege de relatief lage score op veiligheidsindex.

De kosten voor de investeringen in en de exploitatie van de hostels komen voor rekening van de woningcorporaties en de zorg- en/welzijnsinstellingen. De gemeente neemt alleen projectkosten van € 1,98 miljoen voor de hele periode 2009-2014 voor haar rekening. De kosten voor 2009 (€ 230.000) zijn al gedekt. Van de projectkosten is € 0,98 miljoen al geraamd in de meerjarenbegroting. De overige kosten worden zoveel mogelijk voorzien en aan de raad voorgelegd bij de Voorjaarsnota 2010.